جکی ولکات نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز ۲۶شهریور نگرانیهای ویژه آژانس با توجه به سابقه رژیم ایران در پیگیری مخفیانه سلاحهای اتمی را ابراز کرد و گفت: «احتمال استفاده دوباره مواد (اتمی) برای هر تحقیق و تولید سلاح اتمی، جدی است. تا زمانی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی نتواند موضوع را حل کند، نمیتوانیم بهسادگی این خطرات را رد یا کم اهمیت جلوه دهیم».
نماینده آمریکا در آژانس به نقض تعهدات توسط رژیم ایران اشاره کرد و افزود:
«... در حالی که آخرین گزارش مدیرکل را مرور میکنیم، به یاد میآوریم که در نوامبر ۲۰۱۹ در برای رسیدگی به یک موضوع فوری و حل ناشده مربوط به اعلامیههای پادمانی ایران جلسه ویژهیی تشکیل دادیم. مدیر کل موقت برای اولین بار یک سال پیش در سپتامبر ۲۰۱۹ شورای حکام را در مورد این نگرانی مربوط به موافقتنامههای پادمانی مطلع کرد و تأکید کرد که در رسیدگی به موضوع «زمان اهمیت اساسی دارد. ...
اکنون، ۲۰ماه بعد، مدیرکل گزارش کرد که «توضیحات و اطلاعات بیشتری باید ارائه شود و به سؤالات پاسخ داده شود». دبیرخانه در تلاش برای روشن کردن این موضوع مهم تلاشی خستگیناپذیر کرده است. با این حال، با گذشت چندین ماه بهطور فزایندهای روشن میشود که توضیحات تغییر یابنده و متناقض ایران به سؤالات بیپاسخ بیشتری راه برده است. صیانت و حمایت از نظام پادمانی نیازمند این است که همه کشورها با حسننیت به تعهدات پادمانی خود عمل کنند. حل نکردن این نگرانیها توسط ایران پس از ۲۰ماه تعامل مطلقاً غیرقابل قبول است...»
جکی ولکات اضافه کرد: «مدیرکل گزارش کرده است که نگرانیهای امروز مربوط بهوجود احتمالی مواد و فعالیتهای هستهیی اعلام نشده در ایران است. وجود حتی مقدار کمی مواد هستهیی اعلام نشده در ایران یک نگرانی جدی در زمینه منع گسترش اتمی است. این نگرانیها بهویژه با توجه به سابقه رژیم ایران در پیگیری مخفیانه سلاحهای اتمی، احتمال استفاده دوباره مواد برای هر تحقیق و تولید سلاح اتمی، و این واقعیت که آثار مواد هستهیی ممکن است حاکی از مقادیر بیشتری باشد که احتمالاً کشف نشده جدی است. تا زمانی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی نتواند موضوع را حل کند، نمیتوانیم بهسادگی این خطرات را رد یا کم اهمیت جلوه دهیم.
این موضوعات در قلب نظام جهانی پادمانی هستهیی قرار دارند. هر گونه اعلام نکردن مواد یا فعالیتهای هستهای، یا پاسخ ندادن به درخواستهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای توضیح یا دسترسی، نقض تعهدات پادمانی ایران خواهد بود و در صورت حل نشدن، ممکن است سؤالات جدی در مورد التزام ایران به تعهدات NPT خود برانگیزد. شاید حتی نگرانکنندهتر از این موضوع مهم این باشد که این تنها مسأله پادمانی نیست که دبیرخانه در حال بررسی در ایران است. ...
هم زمان که مدیرکل به گزارش این نگرانیهای قابل توجه و حل نشده پادمانی ادامه میدهد، ایران کماکان فعالیتهای هستهیی حساس خود را گسترش میدهد. ... .
اقدامات ایران تلاشی واضح برای باجگیری است که با هدف بالا بردن تنش و نه کاهش آن صورت میگیرد. چنین تاکتیکهایی نه بنبست فعلی را حل میکند و نه تحریمهای ایران را کاهش میدهد. این اقدامات تنها باعث انزوای سیاسی و اقتصادی رژیم خواهد شد...»