- گزارش جاوید رحمان گزارشگر ویژه حقوقبشر در ایران به اجلاس شورای حقوق بشر
- هشدار نسبت به تعداد بالای اعدامها بهویژه اعدام مخفیانه شرکتکنندگان در اعتراضات ایران
- هشدار گزارشگر ویژه نسبت به وضعیت زندانیان در بحبوحه شیوع کرونا
- نگرانی عمیق گزارشگر ویژه از اعدام کودکان توسط رژیم ایران
گزارشگر ویژه حقوقبشر در ایران در گزارش به چهل و ششمین اجلاس شورای حقوقبشر سازمان ملل نگرانی خود را از شمار بالای اعدامها در ایران اعلام میکند و بهویژه نسبت به اعدامهای اخیر شرکتکنندگان در اعتراضات اعلام خطر میکند. گزارشگر ویژه در گزارش خود میافزاید:
از ژانویه تا دسامبر ۲۰۲۰ حداقل ۲۳۳ اعدام گزارششده است. این اعدامها که نقض قانون بینالمللی حقوقبشر محسوب میشوند و بهدنبال محاکمات غیرعادلانه انجام میشوند، نقض حق حیات است. (ماده ۵)
گزارشگر ویژه ملل متحد نسب به اعدامهای مخفیانه شرکتکنندگان در تظاهرات هشدار میدهد و گزارش میکند: این اعدامها بهدنبال محاکمات غیرعادلانه و استفاده سیستماتیک از شکنجه برای اعترافگیری انجام میشود. در ۱۲سپتامبر۲۰۲۰ نوید افکاری بهطور مخفیانه بدون اطلاع قبلی اعدام شد افکاری در اعتراضات اوت۲۰۱۸ در شیراز شرکت کرده بود. در اوت۲۰۲۰ مصطفی صالحی بهدنبال شرکتش در تظاهرات دسامبر۲۰۱۷ و ژانویه۲۰۱۸ و پس از آنکه مدت یک سال در زندان انفرادی به سر برد بهطور مخفیانه اعدام شد. . (ماده۶)
روندی که میتواند به اعدام منجر شود در مورد شرکتکنندگان در اعتراضات ادامه دارد. از جمله در بهبهان، تهران و اصفهان. مقامات ممکن است از مجازاتهای سنگین از جمله مجازات مرگ برای سرکوب مخالفان استفاده کند (ماده۷).
مدارک تأیید میکنند نیروهای امنیتی در جریان تظاهرات سراسری نوامبر ۲۰۱۹ به گونهیی از سلاح گرم استفاده کردهاند که نقض جدی قانون حقوقبشر بینالمللی محسوب میشود. نیروهای امنیتی تا امروز از مصونیت (نسبت به ارتکاب این اعمال) برخوردار بودهاند و در معرض هیچ حسابرسی قرار نگرفتهاند. (ماده ۱۴)
گزارشگر ویژه نگران گزارشهایی است که حاکی از ادامه نقض حقوق شرکتکنندگان در جریان اعتراضات است و احکام سنگینی که علیه آنها صادر شده است. گزارشها حاکی است که سپاه پاسداران در روزهای بعد از اعتراضات به خانهها، بیمارستانها، مدارس و محلهای کار حمله کرده است و اقدام به دستگیری شرکتکنندگان در تظاهرات از جمله کودکان کرده است. . (ماده ۱۵)
دستگیر شدگان در امکان مخفی زندانی شدهاند بدون امکان دسترسی به وکیل و بسیار در سلولهای انفرادی تحت شکنجه و محرومیت از آب و غذا قرار گرفتهاند. (ماده ۱۵)
گزارشگر نگران قطع مکرر دسترسی به وسائل ارتباط جمعی توسط مقامات رژیم ایران است. در جریان اعتراضات نوامبر ۲۰۱۹ دولت بیسابقهترین نوع بستن اینترنت دست زد و مانع آن شد که شهروندان اطلاعات خود را به خارج منتقل کنند. (ماده ۱۹)
در ماههای اخیر چندین اعتصاب کارگری در بخشهای مختلف صورت گرفته است که با پاسخ شدید رژیم مواجه شدهاند. اعتصاب پرستاران در مشهد در ژوئن ۲۰۲۰ با خشونت متوقف شد و اعتراض معلمان در خراسان شمالی منجر به دستگیری و اعمال مجازات شلاق برای شماری از آنها شد (ماده ۲۲)
جاوید رحمان در بخشی از این گزارش خود به اعدام کودکان در ایران پرداخته و نوشته است: گزارشگر عمیقاً نگران ادامه اعدام کودکان است. از ژانویه تا دسامبر ۲۰۲۰ حداقل سه کودک اعدام شدهاند و اکنون بیش از ۸۵کودک دیگر در نوبت اعدام قرار دارند. . (ماده ۸)
گزارشگر ویژه حقوقبشر در ایران همچنین نگرانی عمیق خود از ادامه تبعیض علیه اقلیتهای قومی و مذهبی در ایران را ابراز میکند و نسبت به گزارشهایی که حاکی از اعدام یا ناپدید شدن اجباری زندانیان سیاسی اقلیتهای قومی است هشدار میدهد. . (ماده ۲۴)
گزارشگر در همین زمینه از تخلیه اجباری در مناطق محل سکونت اقلیتهای قومی ابراز نگرانی میکند. . (ماده ۲۶)
گزارش گزارشگر ویژه ملل متحد در مورد شیوع کرونا در زندانها پاسخ رژیم به پاندمی کرونا را غیرکافی و مبهم توصیف میکند و در مورد وضعیت زندانیان در زندانهای آلودهیی که بیش از ظرفیتشان پر شدهاند مینویسد:
زندانهای دولتی مدتهاست که با ازدحام و نارسائیهای بهداشتی روبهرو هستند و همین مسأله موانع جدی برای مقابله با کرونا در زندانها بهوجود آورده است. (ماده ۳۶) در ادامه این گزارش جاوید رحمان به نمونههایی از شیوع کرونا و عدم قرنطینه زندانیان مبتلا به کرونا در زندانها از جمله در زندان برازجان، زنجان و شیراز میپردازد. (ماده ۳۷)
(گزارش جاوید رحمان به چهل و ششمین اجلاس شورای حقوقبشر سازمان ملل: ۲۲بهمن۹۹)