روز پنجشنبه ۱۱بهمن (۳۱ژانویه ۲۰۱۹) بیانیه مشترک وزرای خارجه فرانسه و آلمان و انگلستان در مورد شرایط تجارت با رژیم منتشر شد.
نام ساز و کار ویژه مالی که رژیم انتظار داشت به ابزار حمایت مبادلات تجاری تغییر یافت که گام به گام، پس از تعیین جزئیات و اجرایی شدن در مراحل و ماههای آینده، دربرگیرنده مقولات غذایی، پزشکی، کشاورزی و اجناس مصرفی است.
- ساز و کار جدید مطابق بالاترین استانداردهای بین‌المللی مقابله با پولشویی و تروریسم و تبعیت از تحریمهای اتحادیه اروپا و سازمان ملل عمل می‌کند. به شرط این‌که رژیم:
با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کامل و به موقع به‌عمل بیاورد،
یک نهاد متناظر مؤثر و شفاف ایجاد کند،
و به سرعت همه عناصر برنامه اقدام اف.ای.تی.اف خود را به‌جا بیاورد و این تا زمانی است که رژیم ایران به تعهداتش در برجام به‌طور کامل عمل کند.
سه کشور اروپایی بر این مجدداً تأکید می‌کنند که تلاشهایشان برای حفظ شروط اقتصادی برجام، مشروط به اقدام اجرای کامل تعهدات هسته‌یی ایران است.
«اینستکس» که به‌جای SPV آمده طبق بیانیه وزرای خارجه این سه کشور از تجارت قانونی پشتیبانی می‌کند و قصد دارد که در طولانی‌مدت برای گردانندگان اقتصادی کشورهای ثالث که می‌خواهند با ایران تجارت کنند باز باشد.
جرمی هانت وزیر خارجه انگلستان درباره ابزار جدید مبادله تجاری با رژیم ایران از جمله گفت: ثبت این ساز و کار یک گام بلند است اما هم‌چنان کار بیشتری باید انجام شود. سه کشور اروپایی تنگاتنگ کار می‌کنند تا به همه جنبه‌های تکنیکی و قانونی مورد نیاز برای عملیاتی کردن این ساز و کار بپردازند. این شامل کار با ایران برای راه‌اندازی ساختارهای ضروری متناظر می‌شود. ولی ما به‌روشنی می‌گوییم که این تعهد به هیچ‌وجه مانع ما نمی‌شود که به فعالیتهای خصمانه و بی‌ثبات کننده ایران بپردازیم.
این بیانیه که به‌جای ۲۸کشور عضو اتحادیه اروپا،توسط سه کشور امضا شده، رژیم را پس از مدتها انتظار، مات و مبهوت می‌کند.
از این پیشتر وزرای دولت آخوند روحانی به خامنه‌ای نوشته بودند: با ملاحظه "مصلحت"، به "مجمع" بفرمایید در بررسی و تصویب دو خواست باقی مانده FATF (الحاق به کنوانسیون پالرمو و CFT) تسریع شود.خامنه‌ای نیز با بندبازی همیشگی خلیفه ارتجاع جواب داده بود: «چه تضمینی هست که تحریمها را بردارند و دوباره عهدشکنی نکنند؟!»
اکنون رژیم باید صورت خود را با بیانیه‌یی سرخ کند که وقتی در مراحل بعدی اجرایی می‌شود معنا و مفهومی جز مبادله شفاف نفت با غذا و دارو و کالاهای کشاورزی و اجناس مصرفی ندارد.
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان نیز پس از اعلام ساز و کار مالی اتحادیه اروپا با رژیم آخوندی گفت: ما به گفتگو با رژیم ایران در مورد نقش مشکل آفرین آن در منطقه مشخصاً در جنگ سوریه و برنامه موشکی‌اش ادامه خواهیم داد.
وی همچنین بر جلوگیری از ابعاد نظامی غنی‌سازی و گفتگو درباره موضوعات سخت با رژیم تأکید کرد.
کلید واژه‌های روزنامه‌های حکومتی امروز شنبه ۱۳بهمن در واکنش به اینس تکس(کانال مالی اروپا):
هیچ (جوان، رسالت، عصر ایرانیان)
کوه اروپا موش زایید (کیهان، خراسان)
مشروط و محدود (قدس)
این بود (وطن امروز)
معامله نسیه برجام (فرهیختگان)
خلف وعده اروپا (سیاست روز)
گزارشی دیگری درباره تحولات مربوط به سازو کار ویژه مالی اروپا:
مجری: رویترز به نقل از یک دیپلمات اروپایی گزارش داد: سازو کار ویژه مالی اروپا تغییر محسوسی در اوضاع ایجاد نخواهد کرد.
رادیو بین‌المللی فرانسه ۱۱بهمن۹۷ در پایگاه خبری خود درباره اجرای سازو کار اروپا نوشت: بعید به‌نظر می‌رسد که این موضوع در مبادلات تجاری رژیم ایران و اروپا تأثیر چشمگیری داشته باشد. در آغاز گفته می‌شد که سازو کار ویژه برای صادرات نفت به کار خواهد آمد، اما با توجه به این‌که اروپاییان دیگر تقریباً هیچ نفتی از ایران نمی‌خرند، گشایش این کانال جدید بیشتر به درد شرکتهای کوچک خواهد خورد. تحویل مواد غذایی و همچنین دارو و هر آنچه مربوط به کمکهای انسانی است می‌تواند از این راه انجام گیرد.
وزیر خارجه بلژیک نوشت: ما می‌خواهیم به همکاران آمریکایی نشان دهیم که در مورد مسائلی مثل برنامه موشکی رژیم ایران و یا نفوذ منطقه‌یی این رژیم، اروپا با آمریکا همسو است ولو این‌که در مورد توافق اتمی اختلافاتی داشته باشیم.
روزنامه نیویورک تایمز هم نوشت: «۳کشور اروپایی شرکتی ایجاد می‌کنند تا با ایران تجارت کند، اما آیا کسی از آن استفاده خواهد کرد؟». این روزنامه افزود شرکت جدید به نام اینستکس در اساس اجازه تبادل پایاپای کالا بین شرکتهای ایرانی و خارجی را بدون تبادلات مستقیم مالی و یا استفاده از دلار می‌دهد». نیویورک تایمز افزود: «وزارت‌خارجه آمریکا بیانیه‌یی صادر کرد و گفت که گزارشات در مورد اینستکس را دنبال می‌کند اما انتظار نداریم که این مکانیزم تأثیری روی “کارزار فشار” واشنگتن بر رژیم ایران داشته باشد».
به نوشتهٔ نیویورک تایمز۳۱ژانویه۲۰۱۹وزیر خارجه بلژیک دیدیه ریندرز گفت که “حیاتی است که به همکاران آمریکایی نشان دهیم که ما بر سر طیفی از مسائل مانند موشکهای بالستیک و فعالیتهای منطقه‌یی رژیم ایران با آنها همسو هستیم”.
واکنش‌ها در رژیم با اینستکس سرد و مأیوسانه بود.
تلویزیون رژیم – ۱۱بهمن:
تلویزیون ایران هم مأیوسانه گفت:
افکت از ابتدای کلیپ: وزیر امور خارجه پس از اعلام سازو کار مالی ویژه اروپا با ایران گفت گام اول بسیار با تأخیر برداشته شد اما آماده تعامل سازنده در شرایط برابر و احترام متقابل با اروپا هستیم.
حالا باید دید بعد از گذشت ۸ماه از طرح کانال مالی آیا اروپاییها انتظارات را بابت تعهدات برجامیشان برآورده می‌کنند جزییات بیشتر این سازو کار قرار است در جلسات آینده با حضور نمایندگان ایران و سه کشور اروپایی مشخص شود.
دی سایت آلمان نوشت مؤثر بودن سازو کار ویژه مالی در هاله‌یی از ابهام است. زیرا این سازو کار نمی‌تواند از شرکتهای اروپایی در مقابل تحریمهای آمریکا حفاظت کند.
عراقچی گفت این ساز و کار وقتی برای ایران منفعت کامل دارد که برای کشورها و شرکتهای غیراروپایی هم در دسترس باشد.
