بلومبرگ روز ۱۸تیرماه در مطلبی درباره مذاکرات اتمی در وین و پایان زمان نامحدود برای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ نوشت: تیم پرزیدنت بایدن بتدریج در حال دست به گریبان شدن با این احتمال است که توافق هسته‌یی ۲۰۱۵ با رژیم ایران که قول داده بود آنرا دوباره احیا کند، به‌زودی از کادر نجات پیدا کردن خارج بشود.
امیدها برای ورود سریع به توافق نامه‌یی که دونالد ترامپ از آن خارج شد، پس از ۶دور مذاکره در وین کمرنگ شده است، و نشانه کمی از زمان آغاز هفتمین دوره وجود دارد.
این وضعیت بن‌بست با پیشرفتهای فناوری رژیم ایران و انتخاب رئیس‌جمهور جدید تندرو، پیچیده شده است، و این سؤال ایجاد می‌شود که آیا توافق صورت گرفته در سال۲۰۱۵ برای محدود کردن بلندپروازیهای هسته‌یی این کشور کافی بوده است یا خیر.
این هفته مثالی دیگر از میزان پیشرفت رژیم ایران در ۳سال گذشته از زمان انصراف رئیس‌جمهور ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک در سال۲۰۱۸، و آغاز فعالیت "حداکثر فشار" با ارائه مجموعه تحریم‌های خود می‌باشد.
روز سه‌شنبه، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داد که ایران اقداماتی در جهت ساخت صفحات سوخت فلزی با اورانیوم غنی‌سازی شده تا خلوص ۲۰درصد انجام داده است.
اینکار طبق توافق ایران با قدرتهای جهانی ممنوع است و گام مهمی در تولید بمب هسته‌یی است.
کلسی داونپورت مدیر منع گسترش سلاحهای هسته‌یی در انجمن کنترل تسلیحات گفت: "هر چه (ایران) دانش بیشتری کسب کند، اطمینان از این‌که برجام می‌تواند همان سنگر در برابر توسعه سلاحهای هسته‌یی باشد، دشوارتر می‌شود.
این یک بازی خطرناک است. رژیم ایران با انجام فعالیت‌های هسته‌یی که به‌طور کامل قابل برگشت نیست، مذاکرات وین را به خطر می‌اندازد. "
انتخاب ابراهیم رئیسی به‌عنوان رئیس‌جمهور در ماه ژوئن نیز این کار را دشوارتر می‌کند: یک استراتژی اصلی برای ایالات متحده این است که دوباره به این توافقنامه پیوسته و سپس به توافق "طولانی‌تر و قوی‌تر" بپردازد، که شامل موضوعاتی از جمله گسترش محدودیتها در برنامه هسته‌یی ایران شود، که برخی از آنها قرار است به‌زودی در سال۲۰۲۵ منقضی شود. ایالات متحده هم‌چنین می‌خواهد مذاکراتی را برای محدود کردن برنامه موشکهای بالستیک رژیم ایران و پشتیبانی آن از گروه‌هایی که ایالات متحده تروریست می‌داند آغاز کند.
رئیسی که در ماه اوت روی کار خواهد آمد، به صراحت اعلام کرده است که دولت وی هیچ‌گونه بحث و گفتگویی در این رابطه نخواهد داشت.
ریچارد گلدبرگ، تحلیلگر بنیاد دفاع از دموکراسیها که مخالف توافق هسته‌یی است گفت: "این توهم اکنون از بین رفته و توسط رئیسی گرفته شده است."
رژیم ایران از یافتن راهی برای بازگشت به توافق برجام (JCPOA) با آمریکا منافع واضحی دریافت خواهد کرد: پایان بسیاری از تحریم‌های مجازاتی، قبل و در طی پاندمی کووید-۱۹، که موجب اختلال در اقتصاد آن شده است. شدیدترین محدودیت، ممنوعیت مؤثر فروش قانونی نفت به خارج از کشور بود که بزرگترین منبع درآمد خارجی تهران بود.
اما پس از سه سال، دولت ایران موفق شده است این تحریم‌ها را تحمل کند، و هم‌چنین عبور از بحرانهای دیگری مانند سرنگونی هواپیمای مسافربری توسط ارتش خود در پی کشته شدن یک ژنرال ارشد در ایالات متحده در اوایل سال گذشته از این قبیل است.
در ارتباط با تلاش برای احیای توافق قدیمی یک سؤال اساسی وجود دارد: هدف اصلی توافقنامه ۲۰۱۵ محدود کردن سخت برنامه هسته‌یی ایران به اندازه کافی بود تا در صورت انتخاب "نقض" توافق، یک سال کامل برای ساخت بمب نیاز داشته باشد. اما اگر ایران همین الآن توانایی تولید بمب را در عرض چند ماه و سرانجام چند هفته به دست آورده باشد، تلاش برای بازگشت دوباره به این معامله چه فایده‌ای دارد؟
حتی در حالی که سران رژیم ایران اصرار دارند که قصد ساخت بمب را ندارند، آنها بسیاری از بازرسان بین‌المللی را اخراج کرده و در حال تولید سانتریفوژهایی هستند که می‌توانند اورانیوم را ۵۰برابر سریع‌تر از گذشته غنی کنند. به‌گفته ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه، زمان "گریز"هسته‌یی آن به"شاید چند ماه" کاهش یافته است.
بدون توافق هسته‌یی، ایران چقدر به بمب نزدیک است؟
پرایس روز سه‌شنبه در جلسه بریفینگ به خبرنگاران گفت: "ما آگاه هستیم که با گذشت زمان پیشرفتهای هسته‌یی ایران در بازگشت به برجام تاثیر خواهد داشت. یکی از مزایای اصلی توافق برجام JCPOA طولانی شدن زمان گریز بود. اگر این مزایا از بین بروند، باید در این فرآیند دوباره ارزیابی کنیم."
