بودجه ابزارمالی مهمی است که به هرصورت در شکل دهی شرایط اقتصادی- اجتماعی کشورنقش اساسی دارد . بودجه فلشي است که شيوه دخل و خرج، اولويتبنديهاي درآمدي و هزينههاي دولت و جهت گيري عمومي آن را نشان ميدهد. علاوه بر اين، بودجه، مديريت پولي ومالی کشور را که تحت مدیریت کلان دولت توسط بانک مرکزي و دستگاه مالياتي کشور اعمال ميشود سخت تحت تأثير قرار ميدهد. عملکرد بودجهٌ دولت، آيينهٌ تمامنماي نقشي است که دولت در طي يک سال مالي در اقتصاد کشور بازي ميکند و ازاينروي ميتوان آنرا ملاک و معياري براي سنجش ميزان مسئوليتپذيري اقتصادي حکومتها تلقي کرد. هر چه دولتهاامکانات محدود بودجه خود را براي امور آموزشي، بهداشت و درمان و پژوهشي و عمران و آباداني و توليد در کشور بکار گيرند، نشاندهنده گامهاي دولت براي توسعه اقتصادي اجتماعي است و هر چه بودجه صرف امور امنيتي و نظامي حاکميتها شود، بيانگر کم بهادادن به توليد وبه تبع آن گسترش فقر و نابرابري اجتماعي است.
حسن روحانی رئیسجمهور رژیم آخوندی، روز 14آذر لایحه بودجه سال 96 را به مجلس ارتجاع برای بحث و بررسی و تصویب ارائه کرد.
سؤال پایهیی در این رابطه این است که سمتگیری دولت روحانی در تنظیم لایحه بودجه 96 چیست؟ آیا لایحه بودجه96تنظیم شده برای حل مشکلات اقتصادی اجتماعی مردم ایران؟ یا بودجهیی امنیتی برای نیازهای حاکمیت به بقای خودش؟
با مراجعه به جدول شماره 7 ضمیمه لایحه بودجه 96 که دولت روحانی به مجلس داده است، میتوان فهمید که بار مالی و مایهگذاری مالی در این بودجه برای دستگاههای نظامی امنیتی رژیم چقدر است و برای دستگاههایی که امور اجتماعی و اقتصادی کشور یا جامعه با آن روبهرو هستند چه میزان.
در این لایحه و در این جدول برای هفت ارگان و رکن نظامی رژیم، یا نهاد نظامی رژیم مثل ستاد مشترک سپاه، ستاد مشترک ارتش، ستاد فرماندهی کل قوا بهعلاوه وزارت دفاع و وزارت اطلاعات مجموعاً چیزی نزدیک به 70هزار میلیارد تومان از 370هزار میلیارد تومان اختصاص دادهاند. در حالیکه اگر با وزارت آموزش و پرورش مقایسه کنیم، که بالاترین بودجه دستگاههای خدماتی و اجتماعی را دارد و بیش از 13 میلیون دانشآموز و یک میلیون کارمند و معلم را در تشکیلات خودش دارد، بودجه دستگاه نظامی امنیتی ۲.۲ برابر بودجه وزارت آموزش و پرورش است. یعنی 220 درصد بیشتر از آن است. موضوع دیگر در دستگاه وزارت بهداشت و درمان و آموزش عالی پزشکی که مسأله درمان و بهداشت مردم با آن مواجه است، بودجهیی است که برای دستگاههای نظامی-امنیتی رژیم پیشبینی کردهاند که بیش از هفت و اندی برابر بودجه بهداشت و درمان است. اگر بخواهیم با بودجه صوری و ظاهری عمرانی که پیشبینی کردهاند و اجرا هم نخواهد شد مقایسه کنیم، بودجه دفاعی-امنیتی چیزی در حدود 12 درصد بیش از آن هم هست.
ولی مسأله مهمی که در سال 96 به آن پرداختهاند، افزایش شدید بودجه سپاه است. بهطوریکه مطابق همین جدول شماره 7 بیش از ۹۶.۶ درصد بودجه سپاه را نسبت به سال 75 افزایش دادهاند. یعنی حدود 11هزار و 824میلیارد تومان، که الآن شده بیش از 23هزار و 245هزار میلیارد تومان و در مجموع بودجه نظامی-امنیتی حدود 32درصد افزایش پیدا کرده است. در حالیکه بودجه وزارت آموزش و پرورش فقط 10درصد اضافه شده است. به این ترتیب روشن است که سمت و سویی که رژیم گرفته است، به چه سمتی است.
حالا فی الواقع هزینه و بودجه ارگانهای نظامی همین است که در لایحه بودجه یا بودجه مصوب مجلس روی کاغذ میآورند؟ یا ارگانهای نظامی برای هزینههای خود از منابع خارج از بودجه دولت نیز برداشت میکنند؟ و به واقع میتوان برآوردی از بارسنگینی که ارگانهای نظامی امنیتی رژیم بردوش اقتصاد ایران وارد میآورند داشته باشیم؟
در جواب باید گفت که برآورد دقیق آن میسر نیست، بهخصوص که سپاه پاسداران فعالیت اقتصادی گستردهیی داشته و در عرصه اقتصاد ایران درآمد بسیار بالایی دارد، آنهم با رانتخواری و و استثنائاتی که برای آن قائل هستند. بهطوریکه گزارش میدهند رقم بین 20 تا 30 درصد تولید ناخالص ملی ایران دست سپاه پاسداران است که اگر این را معیار قرار بدهیم و برای فعالیتهای سپاه که نه مالیات میدهد و نه به کسی حساب پس میدهد، و امتیازات و رانتخواری ویژه دارد، فقط 20درصد سود خالص قائل باشیم، چیزی بیش از 60هزار میلیارد تومان دیگر هم از محل فعالیتهای اقتصادی سپاه اضافه میشود. (طبعاً رقم کاملاً دقیق نیست و برای این است که تنها یک ایده داشته باشیم). بهخصوص اینکه سپاه یکی از بزرگترین پیمانکارهای دولت است و پروژههای بزرگ دولتی دست قرارگاه خاتم است، از این محلها درآمد بسیار بالایی دارد که بخشی از آن را البته به جیب میزنند، بخش مهم دیگر آن را هم به مصرف هزینههایی که اصولاً در بودجه نمیتوانند بیاورند، مثل کمک به حزبالله لبنان که خود دبیرکل آن یعنی نصرالله میگوید: «ما همه چیزمان را از ایران میگیریم»، که طبعاً این را که در بودجه نمیآوردند. علیالقاعده باید از این محل و بخشی دیگر را هم از ستاد فرمان خمینی که دست خامنهای است، فراهم کنند.
واقعیت اساسی این است که هزینههایی که سپاه میکند و بودجهیی که برای آن در نظر گرفته میشود، در واقع اتلاف منابع اقتصادی است که باید پشتوانه توسعه اقتصاد و پیشرفت باشد. اساس سپاه، بسیج و ستاد نیروهای مسلح و این ارگانهایی که این رژیم دارد، اینها دستگاههای زائدی هستند که اصلاً نیازی به وجودشان از دید ملی نیست. یک ارتش کوچک کلاسیک برای دفاع از مرزها و یک شهربانی و نیروی انتظامی (نه نیروی انتظامی اینچنینی که الآن دارند)، کافی بود. در واقع اینها زائد هستند و آنچه که به آنها داده میشود، اتلاف منابع کشور است.
با توجه به آنچه گفته شد، اهداف رژیم از افزایش این میزان از بودجههای نظامی و امنیتی چه میتواند باشد؟ اگر درصد برداشت از درآمد ملی کشوربرای هزینههای نظامی را ملاک مقایسه قراردهیم ایران تحت حاکمیت آخوندها از این نظردرچه جایگاهی قرار دارد؟ و این اندازه برخورد میلیتاریستی امنیتی رژیم ایران ناشی از چیست؟
در مثال اگر ما بخواهیم یک مقایسهای کنیم با ابرقدرت آمریکا که بودجه نظامی بیش از 600میلیارد دلاری دارد، که به این صورت میزان برداشت آمریکا از منابع ملی و درآمد ملی خود برای تأمین این بودجه، کمتر از 4درصد است، (یعنی حدود ۳.۷ یا ۳.۸ درصد است). ولی در بودجهیی که دولت روحانی پیشبینی کرده، 70هزار میلیارد تومان از 150هزار میلیارد تومان درآمد ملی ایران، تولید ناخالص ملی ایران را هزینه نظامی میکند. یعنی چیزی در حدود ۴.۶درصد تولید ناخالص را بابت این هزینههای زائدی که به سپاه و سایر نیروهای نظامی رژیم میدهند، به این صورت هرز میدهند و تلف میشود. اما اینکه رژیم چه هدفی از این کار دارد، پاسخ این است که رژیم اساساً در پز دفاعی قرار دارد و دنبال این است که با ابزار نظامی-امنیتی موجودیت خود را حفظ کند. برای مثال در همین بودجه سال 96 که رقم بودجه سپاه زیر عنوان «بودجه خاص سال 96» به میزان 10هزار میلیارد تومان، یعنی بیش از بودجه وزارت بهداشت و درمان اضافه کردهاند. این 10هزار میلیارد تومان را در زیر مجموعه ستاد مشترک سپاه به قرارگاه خاتم دادهاند. قرارگاه خاتم درآمد دارد، ولی مهم این است که این 10هزار میلیارد تومان از بودجه عمرانی است که در داخل کشور مصرف میشود. معلوم نیست قرارگاه خاتم آن را میبرد در سوریه برای پادگان سازی، قرارگاه سازی، خاکریز درست کردن، سنگر سازی و… علیالقاعده باید این باشد. چون اگر غیر از این بود و در داخل کشور مصرف میشد، از اسم پروژه آن نام میبردند و زیر عنوان داراییهای سرمایهای، یعنی واگذاری داراییهای سرمایهیی که بودجه عمرانی به آن میگویند، میآوردند، ولی در جدول بودجهبندی اساساً اسمی از این به میان نیاورده که این 10هزار میلیارد تومان چیست. بنابراین رژیم برای حفظ موجودیت خود و دفاع خودش که میگوید «خط را در بیرون از مرزها بستهایم»، این ریخت و پاشها را مانند سالهای قبل ولی بیشتر از آن سالها، از سرمایههای مردم ایران دارد.
سؤال پایهیی در این رابطه این است که سمتگیری دولت روحانی در تنظیم لایحه بودجه 96 چیست؟ آیا لایحه بودجه96تنظیم شده برای حل مشکلات اقتصادی اجتماعی مردم ایران؟ یا بودجهیی امنیتی برای نیازهای حاکمیت به بقای خودش؟
با مراجعه به جدول شماره 7 ضمیمه لایحه بودجه 96 که دولت روحانی به مجلس داده است، میتوان فهمید که بار مالی و مایهگذاری مالی در این بودجه برای دستگاههای نظامی امنیتی رژیم چقدر است و برای دستگاههایی که امور اجتماعی و اقتصادی کشور یا جامعه با آن روبهرو هستند چه میزان.
در این لایحه و در این جدول برای هفت ارگان و رکن نظامی رژیم، یا نهاد نظامی رژیم مثل ستاد مشترک سپاه، ستاد مشترک ارتش، ستاد فرماندهی کل قوا بهعلاوه وزارت دفاع و وزارت اطلاعات مجموعاً چیزی نزدیک به 70هزار میلیارد تومان از 370هزار میلیارد تومان اختصاص دادهاند. در حالیکه اگر با وزارت آموزش و پرورش مقایسه کنیم، که بالاترین بودجه دستگاههای خدماتی و اجتماعی را دارد و بیش از 13 میلیون دانشآموز و یک میلیون کارمند و معلم را در تشکیلات خودش دارد، بودجه دستگاه نظامی امنیتی ۲.۲ برابر بودجه وزارت آموزش و پرورش است. یعنی 220 درصد بیشتر از آن است. موضوع دیگر در دستگاه وزارت بهداشت و درمان و آموزش عالی پزشکی که مسأله درمان و بهداشت مردم با آن مواجه است، بودجهیی است که برای دستگاههای نظامی-امنیتی رژیم پیشبینی کردهاند که بیش از هفت و اندی برابر بودجه بهداشت و درمان است. اگر بخواهیم با بودجه صوری و ظاهری عمرانی که پیشبینی کردهاند و اجرا هم نخواهد شد مقایسه کنیم، بودجه دفاعی-امنیتی چیزی در حدود 12 درصد بیش از آن هم هست.
ولی مسأله مهمی که در سال 96 به آن پرداختهاند، افزایش شدید بودجه سپاه است. بهطوریکه مطابق همین جدول شماره 7 بیش از ۹۶.۶ درصد بودجه سپاه را نسبت به سال 75 افزایش دادهاند. یعنی حدود 11هزار و 824میلیارد تومان، که الآن شده بیش از 23هزار و 245هزار میلیارد تومان و در مجموع بودجه نظامی-امنیتی حدود 32درصد افزایش پیدا کرده است. در حالیکه بودجه وزارت آموزش و پرورش فقط 10درصد اضافه شده است. به این ترتیب روشن است که سمت و سویی که رژیم گرفته است، به چه سمتی است.
حالا فی الواقع هزینه و بودجه ارگانهای نظامی همین است که در لایحه بودجه یا بودجه مصوب مجلس روی کاغذ میآورند؟ یا ارگانهای نظامی برای هزینههای خود از منابع خارج از بودجه دولت نیز برداشت میکنند؟ و به واقع میتوان برآوردی از بارسنگینی که ارگانهای نظامی امنیتی رژیم بردوش اقتصاد ایران وارد میآورند داشته باشیم؟
در جواب باید گفت که برآورد دقیق آن میسر نیست، بهخصوص که سپاه پاسداران فعالیت اقتصادی گستردهیی داشته و در عرصه اقتصاد ایران درآمد بسیار بالایی دارد، آنهم با رانتخواری و و استثنائاتی که برای آن قائل هستند. بهطوریکه گزارش میدهند رقم بین 20 تا 30 درصد تولید ناخالص ملی ایران دست سپاه پاسداران است که اگر این را معیار قرار بدهیم و برای فعالیتهای سپاه که نه مالیات میدهد و نه به کسی حساب پس میدهد، و امتیازات و رانتخواری ویژه دارد، فقط 20درصد سود خالص قائل باشیم، چیزی بیش از 60هزار میلیارد تومان دیگر هم از محل فعالیتهای اقتصادی سپاه اضافه میشود. (طبعاً رقم کاملاً دقیق نیست و برای این است که تنها یک ایده داشته باشیم). بهخصوص اینکه سپاه یکی از بزرگترین پیمانکارهای دولت است و پروژههای بزرگ دولتی دست قرارگاه خاتم است، از این محلها درآمد بسیار بالایی دارد که بخشی از آن را البته به جیب میزنند، بخش مهم دیگر آن را هم به مصرف هزینههایی که اصولاً در بودجه نمیتوانند بیاورند، مثل کمک به حزبالله لبنان که خود دبیرکل آن یعنی نصرالله میگوید: «ما همه چیزمان را از ایران میگیریم»، که طبعاً این را که در بودجه نمیآوردند. علیالقاعده باید از این محل و بخشی دیگر را هم از ستاد فرمان خمینی که دست خامنهای است، فراهم کنند.
واقعیت اساسی این است که هزینههایی که سپاه میکند و بودجهیی که برای آن در نظر گرفته میشود، در واقع اتلاف منابع اقتصادی است که باید پشتوانه توسعه اقتصاد و پیشرفت باشد. اساس سپاه، بسیج و ستاد نیروهای مسلح و این ارگانهایی که این رژیم دارد، اینها دستگاههای زائدی هستند که اصلاً نیازی به وجودشان از دید ملی نیست. یک ارتش کوچک کلاسیک برای دفاع از مرزها و یک شهربانی و نیروی انتظامی (نه نیروی انتظامی اینچنینی که الآن دارند)، کافی بود. در واقع اینها زائد هستند و آنچه که به آنها داده میشود، اتلاف منابع کشور است.
با توجه به آنچه گفته شد، اهداف رژیم از افزایش این میزان از بودجههای نظامی و امنیتی چه میتواند باشد؟ اگر درصد برداشت از درآمد ملی کشوربرای هزینههای نظامی را ملاک مقایسه قراردهیم ایران تحت حاکمیت آخوندها از این نظردرچه جایگاهی قرار دارد؟ و این اندازه برخورد میلیتاریستی امنیتی رژیم ایران ناشی از چیست؟
در مثال اگر ما بخواهیم یک مقایسهای کنیم با ابرقدرت آمریکا که بودجه نظامی بیش از 600میلیارد دلاری دارد، که به این صورت میزان برداشت آمریکا از منابع ملی و درآمد ملی خود برای تأمین این بودجه، کمتر از 4درصد است، (یعنی حدود ۳.۷ یا ۳.۸ درصد است). ولی در بودجهیی که دولت روحانی پیشبینی کرده، 70هزار میلیارد تومان از 150هزار میلیارد تومان درآمد ملی ایران، تولید ناخالص ملی ایران را هزینه نظامی میکند. یعنی چیزی در حدود ۴.۶درصد تولید ناخالص را بابت این هزینههای زائدی که به سپاه و سایر نیروهای نظامی رژیم میدهند، به این صورت هرز میدهند و تلف میشود. اما اینکه رژیم چه هدفی از این کار دارد، پاسخ این است که رژیم اساساً در پز دفاعی قرار دارد و دنبال این است که با ابزار نظامی-امنیتی موجودیت خود را حفظ کند. برای مثال در همین بودجه سال 96 که رقم بودجه سپاه زیر عنوان «بودجه خاص سال 96» به میزان 10هزار میلیارد تومان، یعنی بیش از بودجه وزارت بهداشت و درمان اضافه کردهاند. این 10هزار میلیارد تومان را در زیر مجموعه ستاد مشترک سپاه به قرارگاه خاتم دادهاند. قرارگاه خاتم درآمد دارد، ولی مهم این است که این 10هزار میلیارد تومان از بودجه عمرانی است که در داخل کشور مصرف میشود. معلوم نیست قرارگاه خاتم آن را میبرد در سوریه برای پادگان سازی، قرارگاه سازی، خاکریز درست کردن، سنگر سازی و… علیالقاعده باید این باشد. چون اگر غیر از این بود و در داخل کشور مصرف میشد، از اسم پروژه آن نام میبردند و زیر عنوان داراییهای سرمایهای، یعنی واگذاری داراییهای سرمایهیی که بودجه عمرانی به آن میگویند، میآوردند، ولی در جدول بودجهبندی اساساً اسمی از این به میان نیاورده که این 10هزار میلیارد تومان چیست. بنابراین رژیم برای حفظ موجودیت خود و دفاع خودش که میگوید «خط را در بیرون از مرزها بستهایم»، این ریخت و پاشها را مانند سالهای قبل ولی بیشتر از آن سالها، از سرمایههای مردم ایران دارد.